Jern
English: Iron

Download this page on PDF...
26Mangan ← Jern → Kobolt

↑
Fe
↓
Ru
Fe-TableImage.svg
Generelle eigenskapar
Namn, kjemisk symbol,
atomnummer		Jern, Fe, 26
Kjemisk serieTransisjonsmetall
Gruppe, periode, blokk8, 4, d
Tettleik, hardleik7 784 , 4,0 (ikkje SI)
UtsjånadGlinsande metallisk
med gråskjær
Jern
Atomeigenskapar
Atommasse55,845 u (ikkje SI)
Atomradius (berekna)140 (156) pm
Kovalent radius125 pm
Ioneradius64 pm (ladning: +3)
van der Waals radius(?) pm
Elektronkonfigurasjon[Ar]
Elektron per energinivå2, 8, 14, 2
Oksidasjonstrinn (oksid)+2, +3, +4, +6 (amfotært)
KrystallstrukturKubisk romsentrert
Fysiske eigenskapar
TilstandsformFast stoff
Smeltepunkt1808 K (1535°C)
Kokepunkt3023 K (2750°C)
Molart volum7,09 /mol
Fordampingsvarme349,6 kJ/mol
Smeltevarme13,8 kJ/mol
Damptrykk7,05 Pa ved 1808 K
Ljodfart4910 m/s ved 20 °C
Diverse eigenskapar
Elektronegativitet1,83 (Paulings skala)
Spesifikk varmekapasitet452 J/(kg·K)
Elektrisk konduktivitet9,93 MS/m
Termisk konduktivitet80,2 W/(m·K)
Ioniseringspotensial762,5 kJ/mol
1561,9 kJ/mol
2957 kJ/mol
5290 kJ/mol
Mest stabile isotopar
Iso-
top		førekomstHalverings-
tid (ikkje SI)		NMNE MeV
(ikkje SI)		NP
54Fe 5.8% (stabilt)
55Fe (kunstig) 2,73 år ε 0,231 55Mn
56Fe 91,72% (stabilt)
57Fe 2,2% (stabilt)
58Fe 0,28% (stabilt)
59Fe (kunstig) 44,503 d β− 1,565 59Co
60Fe (kunstig) 1,5 mill. år β− 3,978 60Co
SI-einingar og STP er brukt unntatt der det er avmerkt

Jern eller jarn er eit metallisk grunnstoff med kjemisk symbol Fe og atomnummer 26. Det høyrer til transisjonsmetalla og er plassert i gruppe 8 i periodesystemet. Jern er eit av dei vanlegaste metalla i jordskorpa. Jern er ferromagnetisk.

Other Languages
norsk: Jern
svenska: Järn
dansk: Jern
Afrikaans: Yster
Alemannisch: Eisen
አማርኛ: ብረት
Ænglisc: Īsen
العربية: حديد
aragonés: Fierro
ܐܪܡܝܐ: ܦܪܙܠܐ
armãneashti: Heru
অসমীয়া: লো
asturianu: Fierro
Avañe'ẽ: Itakandua
azərbaycanca: Dəmir
تۆرکجه: دمیر
Bahasa Banjar: Wasi
Bân-lâm-gú: Thih
башҡортса: Тимер
беларуская: Жалеза
беларуская (тарашкевіца)‎: Жалеза
भोजपुरी: लोहा
Bislama: Aien
български: Желязо
བོད་ཡིག: ལྕགས།
bosanski: Željezo
brezhoneg: Houarn
буряад: Түмэр
català: Ferro
Чӑвашла: Тимĕр
Cebuano: Yero
čeština: Železo
corsu: Ferru
Cymraeg: Haearn
Deutsch: Eisen
ދިވެހިބަސް: ދަގަނޑު
Diné bizaad: Béésh (Fe)
eesti: Raud
Ελληνικά: Σίδηρος
English: Iron
эрзянь: Кшни
español: Hierro
Esperanto: Fero
estremeñu: Hierru
euskara: Burdina
فارسی: آهن
Fiji Hindi: Loha
føroyskt: Jarn
français: Fer
Frysk: Izer
furlan: Fier
Gaeilge: Iarann
Gaelg: Yiarn
Gàidhlig: Iarann
galego: Ferro
贛語: 鐵
Gĩkũyũ: Iron
ગુજરાતી: લોખંડ
गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni: लोखण
客家語/Hak-kâ-ngî: Thiet
хальмг: Төмр
한국어: 철
հայերեն: Երկաթ
हिन्दी: लोहा
hrvatski: Željezo
Bahasa Hulontalo: Wuwate
Ido: Fero
Bahasa Indonesia: Besi
interlingua: Ferro
Interlingue: Ferre
Ирон: Æфсæйнаг
íslenska: Járn
italiano: Ferro
עברית: ברזל
Jawa: Wesi(fèrum)
Kabɩyɛ: Ñɩɣtʊ ñɩɣɖɛ
ಕನ್ನಡ: ಕಬ್ಬಿಣ
ქართული: რკინა
қазақша: Темір
kernowek: Horn
Kiswahili: Chuma
коми: Кӧрт
Kongo: Kibende
Kreyòl ayisyen: Fè (non)
kurdî: Hesin
Кыргызча: Темир
лакку: Мах
Latina: Ferrum
latviešu: Dzelzs
Lëtzebuergesch: Eisen
лезги: Ракь
lietuvių: Geležis
Ligure: Færo
Limburgs: Iezer
lingála: Ebendé
Livvinkarjala: Raudu
la .lojban.: tirse
lumbaart: Fer
magyar: Vas
मैथिली: लोहा
македонски: Железо
Malagasy: Vy
മലയാളം: ഇരുമ്പ്
Malti: Ħadid
Māori: Rino
मराठी: लोखंड
Bahasa Melayu: Besi
Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄: Tiék
монгол: Төмөр (химийн элемент)
မြန်မာဘာသာ: သံ (သတ္တု)
Nāhuatl: Tlīltic tepoztli
Nederlands: IJzer (element)
Nedersaksies: Iezer
नेपाली: फलाम
नेपाल भाषा: नँ
日本語: 鉄
Napulitano: Fierro
Nordfriisk: Stälj
Norfuk / Pitkern: Aiyen
Nouormand: Fé
occitan: Fèrre
ଓଡ଼ିଆ: ଲୁହା
oʻzbekcha/ўзбекча: Temir
ਪੰਜਾਬੀ: ਲੋਹਾ
پنجابی: لوہا
Papiamentu: Heru
پښتو: وسپنه
Patois: Ayan
Перем Коми: Кӧрт
Piemontèis: Fer
Plattdüütsch: Iesen
polski: Żelazo
português: Ferro
Qaraqalpaqsha: Temir
Ripoarisch: Eisen
română: Fier
Runa Simi: Khillay
русиньскый: Желїзо
русский: Железо
саха тыла: Тимир
ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ: ᱢᱮᱬᱦᱮᱫ
संस्कृतम्: अयः
sardu: Ferru
Scots: Airn
Seeltersk: Iersen
shqip: Hekuri
sicilianu: Ferru
සිංහල: යකඩ
Simple English: Iron
سنڌي: لوھ
slovenčina: Železo
slovenščina: Železo
Soomaaliga: Xadiid
کوردی: ئاسن
српски / srpski: Гвожђе
srpskohrvatski / српскохрватски: Željezo
Basa Sunda: Beusi
suomi: Rauta
Tagalog: Bakal
தமிழ்: இரும்பு
Taqbaylit: Uzzal
татарча/tatarça: Тимер
తెలుగు: ఇనుము
ไทย: เหล็ก
тоҷикӣ: Оҳан
ᏣᎳᎩ: ᏔᎷᎩᏍᎩ
ತುಳು: ಕರ್ಬೊದ ಅದುರು
Türkçe: Demir
українська: Залізо
اردو: لوہا
ئۇيغۇرچە / Uyghurche: تۆمۈر
Vahcuengh: Diet
vèneto: Fero
vepsän kel’: Raud
Tiếng Việt: Sắt
Volapük: Ferin
Võro: Raud
walon: Fier
文言: 鐵
West-Vlams: Yzer (element)
Winaray: Puthaw
吴语: 铁
ייִדיש: אייזן
Yorùbá: Iron
粵語: 鐵
Zazaki: Asın
žemaitėška: Gelžės
中文: 铁