Літоўская мова

У гэтага паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Літоўская мова, значэнні.

Літо́ўская мо́ва (літ.: lietuvių kalba) — мова ўсходнебалтыйскай падгрупы балтыйскіх моў, якой карыстаецца (2012) каля 3 млн асоб^[2] — галоўным чынам, літоўцы — у Літве (2,8 млн^[3]), а таксама ў Беларусі, паўночна-ўсходняй Польшчы, Расіі, ЗША, Канадзе, Аўстраліі і Германіі. З'яўляецца дзяржаўнай мовай Літвы.

Вылучэнне з цэнтральнай групы балтыйскіх моў і складванне ранніх форм літоўскай мовы адносяць да V—VII стст.^[4] Сучасныя формы пачалі складвацца пасля XIII ст. у выніку цеснага ўзаемадзеяння ўсходнебалтыйскіх моў, якія апынуліся ў межах Вялікага Княства Літоўскага^[5]. Першыя пісьмовыя помнікі з'явіліся ў XVI ст.

Сучасная літоўская літаратурная мова пачала стварацца з 1880-х гг. на аснове балцкіх гаворак вакол горада Марыямпале (па сучаснай класіфікацыі — сувалкійская гаворка аўкштайцкага дыялекта літоўскай мовы, складзеная пад уплывам гаворак яцвягаў^[6][7]). Алфавіт літаратурнай мовы на лацінскай графічнай аснове.

Лінгвісты вылучаюць дзве групы гаворак (дыялектаў): аўкштайцкая(бел. (тар.)) бел. група гаворак (дыялект) і жамойцкая група гаворак (дыялект), якія ў сваю чаргу падзяляюцца на паддыялекты^[8].